Naar Foto's van Zwolle
Naar Zwolse herinneringen
Enige keren per jaar zit ik met mijn zoon en kleinzoon op de tribune bij een thuiswedstrijd van PEC Zwolle. Wij zijn alle drie fans. Tijdens de match zingt het legioen vaak, om de spelers aan te moedigen, het lied "Ik ben een Zwollenaar". Mij kost dat moeite, want ben ik wel een Zwollenaar?
Ik bracht mijn jeugd door in de buurtschap Spoolde, die met een heleboel andere buurtschappen zoals Westenholte, Voorst, Berkum, Schelle, behoorde tot de gemeente Zwollerkerspel. De naam van deze gemeente staat ook in al mijn officiële stukken, zoals mijn paspoort en rijbewijs.
Zwollerkerspel, een kerspel was een bestuurlijke eenheid, ontstond in 1808 en duurde tot 1967. Toen werd de gemeente geannexeerd door Zwolle. Ik ben dus geboren en getogen in Zwollerkerspel, want tot het jaar 1963, het jaar van mijn huwelijk, woonde ik thuis aan de Nilantsweg 77. Het jaar van de inlijving bij Zwolle heb ik niet meer meegemaakt.
Toegegeven, voor veel zaken waren we afhankelijk van Zwolle. Daar stond ons gemeentehuis, daar bezochten we de scholen, daar haalden we de boeken van de bibliotheek, daar gingen we naar de kerk en daar vonden veel Zwollerkerspelnaren hun werk. Maar toch. Ik voelde mij en voel mij geen Zwollenaar.
De vervolgregels van het Zwolse lijflied: “Onder de Peperbus, is het leven glad en knus”, doen mij weinig. Ben ik dan een Zwollerkerspelnaar? Formeel wel, maar in werkelijkheid niet. Zwollerkerspel was dan wel een bestuurlijke eenheid, maar geen sociale. Er waren bijvoorbeeld wel contacten tussen Spoolde, Westenholte en Voorst en burgemeesters uit mijn jeugd, zoals de heren Slager en Crommelin, hebben wel hun best gedaan om de onderlinge samenhang te bevorderen, maar voor een empathische eenheid lagen de buurtschappen te ver uit elkaar.
De Tijssenbrug met op de achtergrond de Spoolderbergbrug ...
Nee, ik ben in de eerste plaats een Spooldenaar. Als ik Spoolde binnen rijd, en dat overkomt mij toch wel enige keren per jaar, krijg ik nog altijd een thuisgevoel. En dat ondanks het feit, dat het Spoolde, waar ik opgroeide, ontsierd wordt door een kanaal en een drukke verkeersweg.
Zwolle heeft een identiteit, waarop de Zwollenaar terecht trots is. Met Koningsdag werd het roemrijke verleden van Zwolle als Hanzestad heel herkenbaar voor het voetlicht gebracht.
Katerveersluis ...
Heeft Spoolde wel een identiteit? Waaraan is Spoolde herkenbaar? Niet in die zin, dat het kan bogen op een roemrijk verleden. Een vergelijking met een stad gaat natuurlijk altijd mank. Maar met het Katerveerhuis en de Katerveersluizen beschikt Spoolde wel over enige Rijksmonumenten. En de Spoolderberg, waar eeuwenlang recht gesproken werd, het Engelse Werk, sinds de 19e eeuw een geliefd wandelgebied en natuurlijk de IJssel, met de IJsselbrug, zijn voor Spoolde historische plekken. Met het Katerveerhuis en de Katerveersluizen beschikt Spoolde zelfs over enige Rijksmonumenten.
De Spoolderberg waar in de middeleeuwen recht werd gesproken ...
Het Katerveerhuis in 2017 ...
Het buurthuis ‘Eben – Haëzer’ kende in mijn jeugd een bloeiend verenigingsleven. Vooral de Oranjevereniging stimuleerde met haar jaarlijkse feesten de saamhorigheid. Uit het wijkblad "De Papenacker" maak ik op, dat de Oranjevereniging nog steeds actief is.
De stad rukt op, maar het landelijke van Spoolde blijft behouden ...
Kenmerkend voor het Spoolde van vroeger waren de boerderijen, met weiland en bouwland. Dat aantal is teruggedrongen, maar de buurtschap ademt nog steeds een landelijke geest. Spooldenaren zijn van ouds buitenmensen, die graag met de handen in de zak om hun huis heen wandelen. Ze houden van de natuur en ze zijn op rust gesteld. En om het plaatje compleet te maken: De buurtschap vormt een gemeenschap van hardwerkende, gemoedelijke mensen, die met elkaar meeleven en die tradities als Kerst, Pasen en Nieuwjaar in ere houden.
Nee, een Zwollenaar zal ik wel nooit worden. Daarvoor bewaar ik teveel goede herinneringen aan Spoolde.
Bert Jansen,
Geboren Nilantsweg nr.77 in Spoolde