Naar Herdenkingen

Oorlogsmonument Rozenboom van Iris Le Rütte ...

Sinds 2015 wordt er in begin oktober, jaarlijks, een herdenking gehouden bij het oorlogsmonument Rozenboom van de kunstenares Iris Le Rütte. Het monument staat voor het Gymnasium Celeanum, gevestigd aan de Veerallee.

Eén regel tekst uit het dagboek van Etty Hillesum, geschreven op de dag dat de gezinnen in het gymnasium bijeen gedreven werden, op 2 oktober 1942, was de inspiratiebron voor de kunstenares. De zin: "Vruchten en bloemen dragen elke grond, waar men geplant is, zou dat niet de bedoeling zijn?", heeft geleid tot een gedenkteken rond een diep zwarte periode in de geschiedenis van onze stad.

In 2015 is het monument geadopteerd door het gymnasium, om de verbinding van het Celeanum met de geschiedenis van de Joodse gemeenschap in Zwolle tot uitdrukking te brengen, aldus de website van de school. Sindsdien worden er jaarlijks door leerlingen van het gymnasium, onder het toeziend oog van een afgevaardigde van de gemeente Zwolle, leden van de Joodse gemeenschap in onze stad, rozen aan de voet van het kunstwerk gelegd.

Minstens 84 Joodse Zwollenaren werden op 2 en 3 oktober 1942 in de gymnastiekzaal van het toenmalige Celeanum bijeengedreven en onder het mom van gezinshereniging naar het doorgangskamp Westerbork gedeporteerd. Zeven mensen wisten vanuit de gymnastiekzaal of vanuit het kamp Westerbork te ontsnappen en overleefden de oorlog door onder te duiken.Het waren voornamelijk de vrouwen en kinderen, van rond de 60 Joodse mannen, die in de zomer van 1942 gedwongen te werk werden gesteld in Nederlandse werkkampen in Overijssel en Friesland. Alle mannen, vrouwen en kinderen die wel naar Westerbork afreisden, werden verder gedeporteerd naar de vernietiginskampen in het oosten van Europa. Slechts één van hen overleefde de deportatie.

De gevelsteen die als herinnering in het pand van Delta Wonen is ingemetseld ...

Na deze eerste groep Joden, volgden er nog twee groepen. Op 18 en 19 november 1942 volgde de tweede en op 8 en 9 april 1943 volgde de derde groep Joodse Zwollenaren die gedeporteerd werd. De mensen van de derde groep die op 8 en 9 april bijeen werden gedreven, kwamen via de voormalige Wijnbeekschool in de Goudsteeg. Zij gingen rechtstreeks per trein of per bus naar de concentratiekampen in Vugt en Westerbork.

Na de derde deportatie was zo ongeveer de gehele Zwolse Joodse gemeenschap, mannen, vrouwen en kinderen uit de stad verdreven.In 2018 werd rond 14.00 uur in het Celeanumgebouw aan de Westerlaan 40 een herdenking gehouden, waarna rond 14.30 een stille tocht richting het monument Rozenboom vertrok.

Bij aankomst was het wethouder René de Heer, die namens de gemeente Zwolle een bloemstuk met witte rozen aan de voet van het monument legde. Hierna volgende Jaap Hagedoorn, namens de Zwolse Joodse gemeenschap en enkele afgevaardigden van organisaties en instellingen.  Zowel Hagedoorn alsook de, legden evenals de leerlingen van het Celeanum één roos bij het monument. Als laatste maakten enkele nakomelingen en belangstellenden het bloemstuk compleet.

Bron:
Gemeente Zwolle
Gymnasium Celeanum

Meer foto's van de Herdenking bij het monument Rozenboom