Wat treft u aan op deze website!

Zwolle - Algemeen

Zwolle - Algemeen

Algemene info over de stad

Onder dit item krijgt u een simpel algemeen beeld van onze mooie Hanzestad Zwolle
Foto's, video's en artikelen

Foto's, video's en artikelen

De stad Zwolle in beeld en in tekst!

Foto's, video's en artikelen uit het heden en verleden van de oude Hanzestad Zwolle!
Zwolle in Beeld Info

Zwolle in Beeld Info

Brede informatie over de website!

Hier vindt u alle informatie over de website, inclusief het contactadres en de privacy- en cookie verklaring!
Foto's bestellen!

Foto's bestellen!

Wilt u een foto bestellen?

Onder dit item vindt u een breed assortiment foto's, waarvan een groot deel is voorzien van een Zwols tintje!
Links

Links

Links naar interessante websites!

Hebt u vragen of wilt u informatie over bepaalde items die gelinkt zijn aan de stad Zwolle, dan vindt u hier een aantal links naar Zwolse bedrijven, organisaties of verenigingen!

Het laatst geplaatst

Zoeken op de website!

Naar Historie
Naar Interessante personen uit de Zwolse historie

Bekend in Zwolle Leo Major 2005 03342

Leo Major en zijn echtgenote Pauline, tijdens hun bezoek aan Zwolle in 2005 ...

Binnen een jaar na zijn geboorte, verhuisde het gezin Major al snel van Massachusetts in de Verenigde Staten naar Montréal in Canada. In het grote gezin met 13 kinderen, dat niet getuigde van enige vorm van liefde, hield zoon Leo het 14 jaar vol. Hij was het oudste kind en moest dikwijls de klappen opvangen voor zijn jongere broertjes en zusjes. Zijn vader, die regelmatig beroepsmatig afwezig was, was bij het thuis zijn, niet het voorbeeld voor zijn zoon. Leo werd danig door hem vernederd en geslagen.

Op zijn veertiende verliet hij dan ook de ouderlijke woning om als spoorwegarbeider, evenals zijn vader, de kost te verdienen.

Leo Major Creative Commons Foto by JMajor

Leo Major in actie ...
(Photo by JMajor, CC BY-SA 3.0)

Leo Major trad als achttienjarige in 1939 in dienst van het Canadese leger om met het Régiment de la Chaudière naar Europa te vertrekken. Een dag voordat hij naar Engeland vertrok, trad Leo nog in het huwelijk met zijn grote liefde Pauline. In Engeland kreeg de jonge Canadees een harde militaire opleiding. Hij werd klaargestoomd voor verkenner en scherpschutter, om na een aantal jaren op 6 juni 1944 tijdens de grote invasie van de geallieerden, op het strand van Normandië te landen. De dag die bekend staat als D-Day, was zijn vuurdoop.

In de vuurgevechten, waar hij deel van uitmaakte, raakte hij gewond door een fosforgranaat. Met zwaar oogletsel wilden zijn meerderen hem huiswaarts sturen. Daar dacht Leo Major echter anders over, hij bleef en trok met het regiment richting Nederland.

Distinguished Conduct Medal 20152012194814

Distinguished Conduct Medal, die Leo Major ontving ...

Als verkenner en scherpschutter van zijn regiment heeft hij, volgens hemzelf, een aantal Duitsers moeten doden en 80 Duitsers ingerekend en aan zijn meerderen overgedragen. Hiervoor kreeg Leo Major de Distinguished Conduct Medal, een zeer hoge onderscheiding voor militairen van het Britse Gemenebest. Veldmaarschalk Bernard Montgomery zou de medaille uitreiken, maar zo ver is het nooit gekomen. Door een kapotte auto kwam Leo te laat om zijn medaille in ontvangst te nemen.

Bij het verder trekken van zijn regiment naar het noorden, raakte Leo bij Nijmegen opnieuw gewond. Een anti-tankmijn leverde hem zwaar rugletsel op. Advies: keer huiswaarts. Ook deze keer gaf Leo niet thuis, ontsnapte uit zijn eenheid en liet zich buiten medeweten van zijn meerderen om bij een bevriende Nijmeegse familie verzorgen. Inmiddels was zijn regiment doorgetrokken en stond voor de poorten van Zwolle.

Na zijn terugkeer bij zijn regiment, werd door zijn meerderen een vraag gesteld wie zich vrijwillig op zou willen geven voor een verkenningmissie in en rond de stad Zwolle. Doordat de kolonel tijdens zijn vraag Leo Major zeer indringend aankeek, kon deze ook niet anders concluderen dat deze vraag voornamelijk bij hem werd neergelegd. Nadat niemand reageerde, gaf Leo de kolonel aan: "Kolonel, u hebt mij weer te pakken.".

In eerste instantie had Leo zich zelf, na de dringende vraag van zijn kolonel en de brigadecommandant, gemeld voor deze opdracht. Echter zijn vriend Willy Arsenault kon hem niet alleen laten gaan.

Om half tien in de avond van 13 april vertrokken beide mannen richting Zwolle, om rond half elf bij de laatste boerderij voor de buitenwijken van de stad aan te kloppen. Het was de boerderij van de familie Van Gerner aan de Heinoseweg.

Boerderij Leo Major Van Gerner 600x437

De boerderij van de Van Gerners, voor de poorten van onze stad ...
(Foto: Wikimedia Commons)

De ontmoeting van Leo en Willy met Hendrik en zijn vrouw, liep in het begin vrij moeilijk. Mede door de taalproblemen en nerveusiteit van beide, maar ook door de angst die de Van Gerners voor deze vreemdelingen bleken te hebben. Het duurde even voordat Hendrik en zijn vrouw, die zich in de kelder van het huis hadden schuil gehouden, gerustgesteld konden worden, dat zij geen Duitsers waren en dat het om "goed volk" ging.

Later op de avond hebben Leo en Willy de boerderij verlaten om hun opdracht van hun meerderen tot een goed einde te brengen. Helaas was het alleen Leo die Zwolle bereikte, aangezien Willy al vrij snel door een regen van Duits vuur het leven moest laten.

Bij hun inlichtingentocht was het Leo Major die voor Zwolle een spoorlijn overstak en een eindje verder naast de weg ging liggen. Willy wilde hetzelfde doen, maar door een ongelukkige samenloop van omstandigheden heeft hij een geluidje met zijn granaten gemaakt. Dit geluid was voor de Duitsers het sein over te gaan tot de aanval. Helaas heeft Willy deze vuurregen niet overleefd.

Leo Major was door deze trieste actie, zo kwaad, op zichzelf, maar ook op de Duitsers, dat hij zich voornam, dat wat hij ook zou tegenkomen, duizend of meer Duitsers, het maakte hem niets meer uit, maar hij zou en moest de stad Zwolle alleen bevrijden.

Na eerst terug te zijn gegaan naar het lichaam van Willy en deze te hebben ontdaan van zijn machinegeweer en granaten, trok Leo, na een stevig overleg met zichzelf hoe de stad te bevrijden, richting zijn doel.

Contact maken met het verzet, was een van zijn doelen, echter midden in de nacht in een stad, zouden alleen Duitsers te vinden zijn, aangezien een avondklok die was ingesteld, de burgers in huis hield.

Leo besloot om de stad heen te trekken en iedere verdedigingspost, op iedere weg die richting de stad leidde, te verrassen. Het zou moeten lijken alsof zijn aanval van binnen uit de stad was gekomen. Het moest niet zo zijn, dat de Duitsers in de gaten zouden krijgen, dat de aanval door een groot aantal soldaten uitgevoerd zou worden.

Nadat zijn besluit vast stond een en ander op deze wijze te klaren, had Leo het plan opgevat eerst de grote kaart die hij van Zwolle bij zich had, goed te bestuderen. Hij klopte bij meerdere huizen aan, maar niemand deed de deur voor hem open. Waarschijnlijk uit angst, want met zijn lap voor het oog en zijn camouflagepak kon hij als een echte Nazi gezien worden. Mede omdat hij dit besefte, besloot Leo dan maar met geweld een huis binnen te dringen. Hij kwam terecht in een huis met een jonge gezin, die angstig en nerveus in de kamer zaten. Nadat hij zijn camouflagejas had uitgedaan en zijn schouderembleem met de tekst "Canada" had laten zien, klaarde de lucht en begon het gezin te lachen. "Ik wist dat ik nu een vriend van hen was geworden", aldus Leo Major in zijn verhaal.

Na een gedegen studie van zijn grote stadsplattegrond, verliet Leo het huis weer om zijn plannen waar te maken.

Bij de eerste herkenning van een vijandelijke stelling, waar soldatenin bezit van machinegeweren in greppels lagen, naderde hij deze onverwachts van achteren. Drie granaten en een vuurstoot van zijn machinegeweer leverde hem tien gevangenen op. Deze mannen leverde Leo af bij een van zijn aanvalscompagniën. Deze actie herhaalde hij die nacht nog een paar keer. Ook het binnendringen van huizen heeft die nacht nog enkele keren plaatsgevonden. Het moest, omdat dit hem de kans gaf even te rusten en te herstellen van zijn acties. Straat in straat uit, in zijn eentje, dat gaat niet in je koude kleren zitten.

FD026841 Bevrijding Zwolle Leo+Major 14041945

Leo Major, de 'bevrijder' van Zwolle, staat op de Wipstrikkerallee in het gezelschap van een aantal Zwollenaren.
Van links naar rechts: Derk Udves, Tineke Kuipers, Leo Major, politie-agent Slendebroek en Jan Beintema.
Op de voorgrond: Rob Kuipers, Jannie Kuipers en Frits Kuipers.
(Foto: HCO - FD026841)

Na zijn laatste groep gevangenen, die hij, zoals hij aangeeft maakte bij de rivier en die hij naar een voorpost van de bevrijder bracht, ging Leo weer terug naar de stad. Tijdens zijn terugtocht ontmoette Leo Frits Kuiper, een politieman en nog twee andere mannen. De vrouw van Frits, die redelijk Engels sprak en enkele woorden Frans, gaf hem aan dat de mannen binnen het verzet actief waren. Leo was dolblij dit te horen. Hij voorzag de mannen van wapens en vroeg hen mee te gaan naar het centrum van de stad, om de bevolking te vertellen, dat zij uit hun huizen konden komen om hun vrijheid te vieren.

Na deze happening ontmoette Leo Major de burgemeester en enkele stadsbestuurders, om vervolgens met een Duitse stafauto en met hulp van de vier Nederlandsers uit het verzet, terug te gaan naar het lichaam van zijn vriend Willy Arsenault. Gezamenlijk brachten zij zijn stoffelijk overschot naar de kolonel van zijn regiment.

Leo Major Herberg De Hanekamp NL ZwHCO 652 FD028204

Enkele leden van de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten (NBS) lopen samen met de eerste
bevrijder van Zwolle, Leo Major, op 14 april 1945 over de Wipstrikkerallee, ter hoogte van
herberg De Hanekamp. Van links naar rechts: onbekend, politie-agent Slendebroek, Frits Kuipers,
Jan Beintema, Leo Major en Derk Udves.

(Foto: NL-ZlHCO_FD028204)

Leo gaf zijn kolonel aan, dat hij zijn onderdeel de stad in kon laten marcheren, omdat deze geheel was bevrijd van de Duitse bezetter. Van hogerhand moest door de kolonel orders worden afgewacht om dit te doen. Volgens Leo waren er veel verkenners die moesten huilen en voor de eerste keer gedurende de oorlog huilde hij ook.

Leo ging alleen terug naar de stad. Echter een uur later was de gehele brigade present om het feest mee te maken.

Op de morgen van 14 april 1945 trokken de Canadezen langs de Sassenpoort en de Britten vanaf de andere zijde van de stad, Zwolle binnen. Door Leo Major zijn zware beschietingen van de stad Zwolle uitgebleven.

Erelintjes Leo Major

Eretekenen die Leo Major in zijn militaire loopbaan ontving.
Clip van Leo Major. Van links naar rechts: Distinguished Conduct Medal (DCM) met barette Star 1939-1945 Star France en Duitsland Medal of Defense Medal of Volunteer Service Medal of War 39-45 Korea Medal Volunteer Service Medaille voor Korea Medal of Nations verenigd voor Korea

In augustus 1945 keerde Leo weer terug naar zijn Pauline in Canada. In Zwolle werd na de oorlog nauwelijks tot geen aandacht aan de bevrijder van de stad besteed. Noem het een vergeten man! De held die er voor zorgde dat wij, anno 2020 nog steeds de vruchten plukken van zijn inzet en doorzettingsvermogen! Hij was de Canadese korporaal die na veel strijd, inzet en opgelopen kwetsuren, onze stad bevrijdde.

Leo Major 7 640px

Het echtpaar poserend met de oorkonde van de Gemeente Zwolle ...
(Foto: Familie Wezenberg)

Het heeft zo'n vijfentwintig jaar geduurd, tot 1970, dat Leo Major voor zijn inzet werd bedankt en deze op waarde werd ingeschat. Dit was het jaar dat hij door de bewoners van de stad als bevrijder werd herontdekt. In 1970 kreeg hij ook zijn eerste huldiging. De strijders van het verzet zagen graag een gezicht bij het vieren van de bevrijding van de stad. Het kon niet anders dan dat dit Leo Major moest zijn.

De gemeente Zwolle was in dat jaar nog niet over te halen, de organisatie van de huldiging financieel op zich te nemen. De bevolking betaalde en organiseerde zelf deze eerste huldiging. Op initiatief van Frits Kuipers, kantoormachinehandelaar in Zwolle, werd de overkomst van Leo en zijn Pauline, voor een grandioze ontvangst in het door Leo bevrijdde Zwolle, geregeld. Kuipers was de man die toendertijd als eerste Zwollenaar Leo Major, voorzien van een kapje voor zijn linkeroog, in zijn vizier kreeg. Het geld stroomde rijkelijk binnen voor dit prachtige event. In een open rijtuig beleefde Leo en zijn ega het enthousiasme van de massaal opgekomen juichende Zwolse bevolking.

Leo Major kwam voor het eerst na de oorlog vanaf de overkant van Europa, over naar de door hem bevrijdde en nooit vergeten stad Zwolle. Een zeer emotioneel weerzien, waarbij menig traantje vloeide. Tijdens de huldiging ontmoette Leo Major Koningin Juliana en veel mensen uit het verzet. Uit deze ontmoetingen is een hechte vriendenband ontstaan met Nederlandse veteranen en verzetsmensen.

Leo Major 5 640pxFoto boven:
V.l.n.r.: de heer F. Kuipers, Leo Major en mevrouw R. Kamphuis
(Foto: Familie Wezenberg)

Foto rechts:
Leo Major en mevrouw R. Kamphuis leggen hun bloemstukken
(Foto: Familie Wezenberg)

 

Leo Major 2 640px

Leo Major 3 640px
Bloemstuk bewoners Bollebieste op het graf van Willy Arsenault ...
(Foto: Familie Wezenberg)

 

 Leo Major 4 640pxHet graf van Willy Arsenault op de Mititaire Begraafplaats in Holten ...
(Foto: Familie Wezenberg)

Leo Major 1 640px
V.l.n.r.: De heren J. Boes, H. Teters, A.F. Wezenberg en 

de dames K. Broekhoff en R. Kamphuis na de bloemlegging ...
(Foto: Familie Wezenberg)

Ook werd in de periode dat Leo met zijn echtgenote Pauline in Zwolle verbleef, een huldiging door Buurtvereniging De Bollebieste georganiseerd. Met als bijzonder onderdeel, op woensdag 15 april, de dag na de Dag van de Bevrijding van Zwolle, een kranslegging op het graf van zijn grote vriend en trouwe kameraad Willy Arsenault. Dit weerzien vond plaats op de Canadese Begraafplaats in Holten. Een prachtig initiatief voorzien van een licht ironisch randje.

Volgens de voorzitter van Buurtvereniging Bollebieste, de heer A.F. Wezenberg, moest deze huldiging op donderdag 16 april, tot uitdrukking brengen, dat wat zij als buurtvereniging op bescheiden wijze deden, van de gemeente minstens in het groot hadden verwacht. Laten we het een lichte sneer richting het Zwolse stadhuis noemen.

Leo Major 8 640px
Huldiging op de Bollebieste ...

(Foto: Familie Wezenberg)

Leo Major 6 640px
Overhandigng van de cadeaus aan het echtpaar Major ...
(Foto: Familie Wezenberg)

Vroeg in de avond, om zeven uur, startte vanaf het Sint Jozefplein een trotse stoet, door alle straten van de Bollebieste. Met showband Jubal voorop, reden Leo Major en zijn vrouw Pauline, in een jeep, langs de vele enthousiaste belangstellenden uit de buurt en wijde omgeving, om te eindigen bij het podium op de hoek Kastanjestraat-Iepenstraat. Hier werd door de heer Kuipers het woord gevoerd, waarna de geliefde bevrijder, namens de bewoners van de Bollebieste, werd bedolven met meerdere cadeaus waaronder een tinnen kraantjeskan, een pentekening van de Sassenpoort, bonbons en voor zijn vier kinderen klompen gevuld met Zwolse Balletjes.

Leo Major 2005 03341   Leo Major 2005 03353

Leo Major ontmoet vrienden en burgemeester H.J. Meijer tijdens de opening van Bevrijdingsdag 2005 ...

Leo Major 2005 03329

Leo Major met zijn vrouw Pauline tijdens de opening van Bevrijdingsdag 2005 ...

In totaal is Leo Major zeven keer terug geweest om de bevrijding van zijn stad te vieren. Zestig jaar later, op 14 april 2005, werd Leo Major benoemd tot ereburger van de stad Zwolle. Het was zijn laatste bezoek aan onze en zijn stad Zwolle.

Ereburgerschap2 Leo Major 14042005   Ereburgerschap Leo Major 14042005

In 2008 moest Leo na een zware strijd tegen bot- en blaaskanker zich, ondanks al zijn strijd in verschillende oorlogen, alsnog gewonnen geven en afscheid nemen van ons aardse leven. Hoewel hij graag begraven had willen worden naast zijn grote vriend Willy Arsenault op de Canadese Militaire Begraafplaats in Holten, is hij door de regelgeving van de begraafplaats, in Canada begraven. Samen met zijn familie, vrienden en kennissen heeft de burgemeester van Zwolle Henk Jan Meijer, namens de Zwolse bevolking, Leo Major ten grave gedragen.

Leo Major 0900

Burgemeester Henk Jan Meijer tekent het Condoleanceregister ter
nagedachtenis aan Leo Major, de bevrijder van Zwolle ...

Grafsteen Leo Major

Een simpel mens, een simpele grafsteen! 
De grafsteen van Leo Major staat haaks op zijn geweldige verdienste voor de stad Zwolle, waar wij nu nog van genieten ...
(Bron: Wikipedia)

Leo Major 0903

De gemeentesecretaris tekent het Condoleanceregister ter nagedachtenis aan Leo Major, de bevrijder van Zwolle ...

Leo Major 0909

 

Leo Majorlaan 2013 0013   Leo Majorlaan 2013 2937

In onze stad is op 14 april 2009 Leo Majorlaan, voorheen de Zuidbroeklaan, in gebruik genomen. Bij de ingebruikname was zijn vrouw Pauline, enkele van zijn kinderen en kleinkinderen aanwezig.

In Nederland en dan met name in het Zwolse had Leo Major meer bekendheid verworven dan in zijn eigen homeland Canada. Echter is deze bekendheid in Canada de laatste jaren behoorlijk bijgetrokken en omgeslagen in trots. Hieraan hebben zeker een aantal documentaires, die over onze bevrijder zijn gemaakt, bijgedragen. In 2017 hebben medewerkers van Sighter - Canada een mooie, franstalige, documentaire in Zwolle en Canada opgenomen met de titel "Léo Major - Le fantôme borgne" (zie hieronder).

Op 13 april 2021, de dag voor de dag waarop de 76e herdenking van de bevrijding van de stad Zwolle plaatsvond, kwam uit Canada een bijzonder bericht. Aan de overkant van de oceaan was  in de vergadering van de l' Assemblee Nationale, besloten dat een deel van een belangrijke weg aan de voet van de Valcartier bij Quebec naar onze bevrijder zal worden hernoemd. De officiële bekendmaking vond plaats op de dag van de bevrijding van Zwolle, 14 april 2021, door de minister van de Franse taal, Simon Jolin-Barrette.

Het deel is ongeveer 3,4 km lang. Een belangrijke weg, anno 2021 de "Rue de Montolieu" genoemd, waar soldaten van en naar de, hier sinds de Eerste Wereldoorlog gevestigde Canadian Forces Base Valcartier, dagelijks gebruik van maken.

Nadat in november 2020, in de l'Assemblée Nationale, op de Dag van de herdenking van de Tweede Wereldoorlog in Quebec, een motie werd aangenomen, zijn er grote stappen gemaakt. In deze motie, voorgesteld door de Parti Québécois, werd de Commission de Toponymie gevraagd, een symbolische plaats naar Lé Major te vernoemen.

Een Canadese waardering voor de man die in ons land meer bekendheid geniet dan in zijn eigen thuisland Canada.

De werkelijke naamsverzandering van de weg is gepland op 11 november 2021.

Bron:
Trouw.nl
Wikipedia
Rijnbrink.nl - 
De bevrijding van Zwolle - Een artikel geschreven door Leo Major en vertaald door Wil Cornelissen
Familie Wezenberg
Le Journal de Québec

 

Facebook - Like Zwolle in Beeld

We use cookies

Wij gebruiken cookies op onze web site. Sommigen zijn essentieel voor het correct functioneren van de site, terwijl anderen ons helpen om de site en gebruikerservaring te verbeteren (tracking cookies). U kan zelf kiezen of u deze cookies wil toestaan of niet. Let op dat als u onze cookies weigert mogelijk niet alle functies van de site beschikbaar zijn.