Wat treft u aan op deze website!

Zwolle - Algemeen

Zwolle - Algemeen

Algemene info over de stad

Onder dit item krijgt u een simpel algemeen beeld van onze mooie Hanzestad Zwolle
Foto's, video's en artikelen

Foto's, video's en artikelen

De stad Zwolle in beeld en in tekst!

Foto's, video's en artikelen uit het heden en verleden van de oude Hanzestad Zwolle!
Zwolle in Beeld Info

Zwolle in Beeld Info

Brede informatie over de website!

Hier vindt u alle informatie over de website, inclusief het contactadres en de privacy- en cookie verklaring!
Foto's bestellen!

Foto's bestellen!

Wilt u een foto bestellen?

Onder dit item vindt u een breed assortiment foto's, waarvan een groot deel is voorzien van een Zwols tintje!
Links

Links

Links naar interessante websites!

Hebt u vragen of wilt u informatie over bepaalde items die gelinkt zijn aan de stad Zwolle, dan vindt u hier een aantal links naar Zwolse bedrijven, organisaties of verenigingen!

Het laatst geplaatst

Zoeken op de website!

Naar Straten en pleinen

52 Fontein Van Nahuijsplein vanaf Sassenpoort 2013 5117

Foto vanaf de kantelen van de Sassenpoort ...

Een van de mooiste plekjes in onze stad is toch wel het Van Nahuijsplein, gelegen in de schaduw van de Sassenpoort. De enige nog overgebleven oude stadspoort, die deel uitmaakte van de ommuring van onze stad.

Na de verdrijving van de Spanjaarden uit de stad in het jaar 1579, vond Prins Maurits, dat Zwolle deel uit moest gaan maken van een grote verdedigingslinie. Deze linie moest de Spanjaarden tegenhouden, mochten zij naar het noorden van ons land zouden willen. Dit betekende, dat er naast de aanwezige stadsmuren en grachten, bolwerken en wallen moesten worden gerealiseerd.

Een van de bolwerken werd, tussen 1590 en 1621, aan de voet van onze mooie Sassenpoort gebouwd, het Sassenpoortenbolwerk. Jarenlang heeft dit bolwerk zijn diensten bewezen. Aan de buitenwal bevonden zich meerdere zware kazematten naast een doorgang en wachthuisjes. Al deze onderdelen zijn in 1839 gesloopt. Naast de militaire items heeft er op het bolwerk tot het jaar 1870 ook een korenmolen, de Sassenpoortenwalmolen, gestaan.

Na de sloop van het bolwerk, ontstond er een klein krottenwijkje, in de volksmond, de Kwade Negen, genaamd. De woningen werden door velen gezien als een bron van onreinheid en besmettelijke ziekten. De bewoners leefden hun leven zonder enig raam en ventilatie. De Vereeniging tot verbetering van Arbeiderswoningen (1855 - 1903), die het doel had binnen Zwolle geschikte arbeiderswoningen te verkrijgen, kwalificeerde de woningen in een brief aan de gemeenteraad (7 oktober 1861), als “spelonken”. In de ogen van de vereniging waren het “onheilaanbrengende woningen” die door de gemeente aangekocht en afgebroken zouden moeten worden.

Na een serie klachten over het wijkje, zijn de “huisjes”, geleidelijk aan opgekocht en in 1886 gesloopt. Op de toen ontstane ruimte zijn een aantal villa’s gebouwd. Wie er garen bij spon was de Zwolse aannemer Bernardus Hermannus Trooster (1814-1898). Als timmerman begonnen, ontwikkelde hij zich tot aannemer. Op 34-jarige leeftijd kreeg hij zijn eerste grote opdracht. Hij mocht een nieuwe kerk bouwen op Nieuwstraat 41, hoek Rozemarijnstraat. Deze kerk, Sint-Jozefgebouw, bestaat anno 2022 nog steeds, maar is omgevormd tot appartementencomplex. Zijn insteek was: koop een perceel grond op een geliefde plek, bouw er een huis op en verkoop het geheel met winst. Eigenlijk was hij een van de eerste projectontwikkelaars. Het kwam uiteindelijk zover, dat Trooster in het jaar 1857 zo ongeveer het gehele Potgieterplein qua panden in zijn bezit had. Tot 1870 had hij negen riante herenhuizen aan het plein gebouwd. Ook zelf koos Trooster voor het wonen aan het Potgieterplein en wel in de statige villa op nummer 12.

Van Nahuijsplein 12   12102022 6817 640px

Van Nahuijsplein   Nr 12   12112015 7V6A0765 640px

Van Nahuisplein 12, de villa van en gebouwd door Bernardus Hermannus Trooster ...

Na zijn bewoning is de villa verkocht aan Mr. J.A.G. de Vos van Steenwijk. In 1866 kocht Mr. A.M. van Roijen de villa voor een bedrag van 16.500 gulden.
Waar de eerste woningen “spelonken” werden genoemd, waren er in die tijd veel mensen van adel die toch aan het plein hun heil zochten. Echter een van de meest bekende bewoners was Zuster Scheffer. Zij bestierde, van 1959 – 1970, op nummer 8 het eerste particuliere verpleeghuis van de stad, het Zuster Schefferhuis.

Voormalig Zuster Schefferhuis 12102022 6752 640px

Van Nahuisplein 8, voormalig Zuster Schefferhuis ...

Advertentie 10 april 1964 Zuster Scheffer DZ

Advertentie van 10 april 1964 in de Provinciaal Overijsselsche en Zwolsche Courant ...

Door de complete metamorfose van het plein, is de naam van het Sassenpoortenbolwerk ondertussen omgedoopt tot Potgieterplein. Qua naam heeft het Potgieterplein echter niet lang bestaan.

In 1893, kreeg de toenmalige burgemeester Jhr Willem Christiaan Theodoor van Nahuijs t.g.v. zijn 25-jarig ambtsjubileum een fontein met zijn beeltenis aangeboden. Deze fontein werd gesitueerd op het Potgieterplein, dat hierbij tevens zijn benaming verloor en met de naam van de jubilaris, het Van Nahuijsplein, de toekomst in ging.

De fontein is, zoals gezegd, een cadeau voor de burgemeester, die bij de toenmalige bewoners van de stad zeer geliefd was.

Fontein Van Nahuijsplein 19072013 4149 640px

Het heeft een zware neo-barokke vorm, opgebouwd uit een onderbouw met vier consoles, waarop vazen zijn geplaatst. Hier tussen zijn een viertal mengvaten en een bovenbouw gesitueerd, in de vorm van een kandelaar, een schacht met festoen en een schotel met naaldvormige bekroning. Het voetstuk is voorzien van satire- en leeuwekoppen. Het geheel is voorzien van het opschrift: “1867 -  5 october, De Burgerij van Zwolle aan haren burgemeester W.C.Th. van Nahuijs - 1892”.
Men gaat er van uit dat de beeltenis van de burgemeester op de spuwers van de fontein is afgebeeld.

Tekst Fontein   Van Nahuijsplein 12102022 6768 640px

De 6,6 meter hoge fontein is gemaakt naar het ontwerp van de stadsarchitect Van Essen en werd op 5 oktober 1893 geplaatst. De fontein is geproduceerd met een rond frame van constructie-ijzer op een vier-lobbig natuurstenen voetstuk. Het geheel is bekleedt met zink en werd in samenwerking met de Zinkfabriek F.W Braat uit Delft uitgevoerd.
Om de uitstraling van een zandstenen fontein te krijgen is de fontein toendertijd behandeld met een verf waar zand door was gemengd.

De schitterende fontein is een Rijksmonument, centraal punt op het plein, omgeven door meerdere soorten bomen en plantenvakken, die anno 2022 voor een deel gevuld zijn met vaste planten. Onder de bomenserie bevond zich, tot 2015, zich een schitterende meer dan 140-jaar oude rode beuk. Een plaatje om te zien. Deze boom werd in 2009, bij een door de gemeente Zwolle georganiseerde verkiezing “Mijn boom is top”, uitgeroepen als mooiste boom van Zwolle.

De fontein is samen met de Sassenpoort dé blikvanger van dit deel van de stad en beide worden dan ook meerdere keren per jaar door de enthousiaste toerist, Zwollenaar of oud-Zwollenaar op beeld vastgelegd.

Reiniging Fontein Van Nahuijsplein 2015 7V6A0975

Onderhoud van de fontein ...

Van Nahuijsplein   Beplanting rond fontein 12052004 DSC00302 640px

Het aanbrengen van beplanting bij de fontein in 2010 ...

In het voorjaar worden de plantenvakken rond de fontein weer aangevuld en krijgt de fontein een stevige wasbeurt.

Naast de jaarlijkse onderhoudswerkzaamheden hebben zowel de fontein als het plein meerdere grote beurten en herinrichtingswerkzaamheden mee gemaakt. Zo ontving de gemeente Zwolle in 2008 een rijkssubsidie voor het restaureren van 3 monumenten. Deze subsidie kwam voort uit de, eenmalige, Regeling rijkssubsidiëring wegwerken restauratieachterstand.
Een van deze monumenten was de fontein op het Van Nahuijsplein. Het heeft een hele tijd geduurd, voordat de firma Van Wely uit Groessen, in samenwerking met de firma Hanzebouw uit Zwolle en Adviesbureau De Vaal uit Hoevelaken de restauratie konden uitvoeren. Uiteindelijk, na ruim een jaar werken, vond op 25 augustus 2010 de “onthulling” plaats van het gerestaureerde rijksmonument.

De fontein heeft ruim een jaar geduldig de restauratie over zich heen laten komen. Deze bestonden voornamelijk uit werkzaamheden mbt het zinkwerk en de mooie sierlijke ornamenten.

De kosten 275.000 Euro zijn voornamelijk gedekt door de toegekende rijkssubsidie en een subsidiebedrag van de provincie Overijssel.

In het kader van het 50-jarige Stedenband Zwolle – Lünen, is op 20 oktober 2013 op de hoek van het Van Nahuijsplein, tegenover de Sassenpoort, een herdenkingsboom geplant. In 2003 was dit ook het geval, maar toen was het een herinneringsboom tgv van het 40-jarig jubileum.

De ceremonie was georganiseerd door Groen Links Zwolle. Hierbij was ook een delegatie van de zusterpartij uit Lünen aanwezig. Lijsttrekker Patrick Rijke plantte samen met de Fraktionsprecherin Erika Roß van Die Grünen, de rode kastanje als symbolisch teken om de stedenband te versterken.

In maart 2015 kwam bij de bewoners van het Van Nahuijsplein een bericht binnen, dat insloeg als een bom. Maar niet alleen bij hen, meerdere Zwollenaren maakten een vervelende dag mee bij het horen van het droevige bericht. De door hen zo geliefde rode beuk, moest noodgedwongen het loodje leggen.
Uit onderzoek was gebleken, dat de veiligheid niet meer te garanderen was. De boom was zodanig verzwakt, dat het kappen van de boom de enige oplossing bleek.

Voor velen niet te vatten, dat de in 2009 tot mooiste boom van Zwolle uitgeroepen beuk, nu aan zijn einde was gekomen.

Rode beuk Van Nahuijsplein a 1253 DZ

De gezonde rode beuk in volle glorie op 3 september 2010 ...

Rode beuk Van Nahuijsplein d 7V6A1346

De rode beuk op 11 maart 2015 ...

Bij een inspectie in 2012 was al een kwaadaardige paddenstoel aan de onderzijde van de boom geconstateerd. Deze at de boom langzaam op. Hierdoor zou de kans op breuk met het jaar toenemen. Vanaf dat jaar is de boom dan ook extra in de gaten gehouden en hebben er meerdere onderzoeken plaatsgevonden. Helaas was de oude baas niet meer te redden.

Oude rode beuk Van Nahuijsplein 2015 7V6A1371 640px

Boomkap Rode Beuk Van Nahuijsplein 2015 7V6A2556 640px

Eerst de kruin er af ...

Boomkap Rode Beuk Van Nahuijsplein 2015 8860 640px

daarna de stam ...

Boomkap Rode Beuk Van Nahuijsplein 2015 7V6A3069 640px

Hebbes ... De dader is gevonden ...

Boomkap Rode Beuk Van Nahuijsplein 2015 7V6A3192

De verschrikkelijke tonderzwam.
Dat deze parasiet, een kolos als de rode beuk op het Van Nahuijsplein, kan vellen ... Onbegrijpelijk!

De kap van de boom vond plaats op vrijdag 13 maart 2015. Het hout is naar het houtverwerkingsbedrijf Binthout vervoerd. Zij hebben het voor de gemeente Zwolle verwerkt en uiteindelijk heeft dit houten palen en bankdelen opgeleverd.

Planten nieuwe beuk Van Nahuijsplein 2015 0792 640px

Aanplant nieuwe rode beuk ...

Planten nieuwe beuk Van Nahuijsplein 2015 0861 640px

Rode beuk   Van Nahuijsplein 12102022 6763 640px

De nieuw geplante rode beuk (12-10-2022) ...

Op dinsdag 14 april 2015 is een nieuwe rode beuk in het gazon van het Van Nahuijsplein geplant. Een boom van 30 tot 35 jaar, die nog een groot aantal jaren moet, om de hoogte, de breedte en de ouderdom van zijn illustere voorganger te bereiken.

2015 was een jaar waarin veel activiteit op het Van Nahuijsplein te vinden was. Naast de kap en het planten van de rode beuk, werd als afsluiting de herinrichting van het plein een nieuwe uitdaging.

Op 7 september 2015 hebben de startwerkzaamheden voor de herinrichting van het plein plaatsgevonden. Deze bestonden voornamelijk uit herbestrating, verbreding van de trottoirs en aanpassing van de groenbeplanting.

Herinrichting Van Nahuijsplein 10092015 7069 640px

Herinrichting Van Nahuijsplein 18092015 7V6A7217 640px

Herinrichting Van Nahuijsplein 09102015 8868 640px

De bestrating van het plein was er hard aan toe. In vakken van zo’n 30 tot 50 meter heeft de aannemer zijn werk kunnen verrichten. Deze fasering is gebruikt om tijdens de werkzaamheden zoveel mogelijk parkeerplaatsen t.g.v. vergunninghouders, vrij te houden.

Herinrichting gereed 12112015 7V6A0771 640px

Herinrichting gereed 12112015 7V6A0780 640px

Het Van Nahuijsplein kan er weer een aantal jaren tegen ...

Op 14 april 2021, de dag van de bevrijding van Zwolle, is op de hoek van het Van Nahuijsplein tegenover de Sassenpoort, een paardenkastanje geplant. Niet zo maar een paardenkastanje, nee, de roots van deze boom liggen in Amsterdam.

Op 30 april 2015 nam de toenmalige burgemeester van Zwolle, de heer Henk Jan Meijer een stek in ontvangst van de in 2010 omgewaaide oorspronkelijke en wereldberoemde Anne Frank boom.

De bedoeling was dat de stek, nazaat van de oude paardenkastanje, die tot 2010 in de tuin van het Achterhuis aan de Keizersgracht in Amsterdam stond, bij de viering van 75 jaar bevrijding, in Park Eekhout, geplant zou worden.
Mede door de Coronaperiode heeft de plantceremonie niet plaats kunnen vinden. Ook is de plantlocatie niet de plek geworden die men voorstond.

Planten Anne Frankboom  14042021 5347 Pano 1100px

Vandaar dat de boom alsnog op 14 april 2021, de dag dat Zwolle haar 76e bevrijdingsdag vierde, in het gazon van het Van Nahuijsplein is geplant. Wethouder / Loco-burgemeester René de Heer en Ingrid Petiet, voorzitter Joodse Gemeente, waren degenen die samen met enkele leerlingen van de Geert Groteschool in Zwolle, de plantingsceremonie op zich namen.

Planten Anne Frankboom  14042021 5414 640px

Wethouder / Loco-burgemeester René de Heer plant samen met Ingrid Petiet, voorzitter Joodse Gemeente
en enkele leerlingen van de Geert Groteschool in Zwolle, de herdenkingsboom aan Anne Frank ...

Planten Anne Frankboom  14042021 7V6A1484 640px

De stek van 2015 is een mooie boom geworden ...

Wat mij echter opviel, was dat de twee bomen die geplant waren als herdenking van de Stedenband Zwolle – Lünen, niet meer op hun plaats stonden, evenals de gedenksteen die bij een van de bomen was geplaatst. De Anne Frankboom heeft namelijk de plaats van de eerste boom uit 2003 ingenomen, maar waar zijn de beide bomen gebleven? Als u het weet, hoor ik het graag.

Herdenkingsboom 40 jaar Zwolle   Lunen 7V6A0740 640px

Herdenkingsboom 40 jaar Zwolle   Lunen 7V6A0735 640px

??????

Om een mooi beeld te krijgen bij het bovenstaande, wil ik u graag aanraden de video te bekijken. Hierin krijgt u een mooi beeld van een aantal items die de laatste jaren het Van Nahuijsplein zijn gepasseerd.

Bron:
- Zwols Historisch Tijdschrift – 26e jaargang 2009, nr 4 - 600 jaar Sassenpoort - Jan van de Wetering
- Canon van Nederland

- Binnenstad en omgeving – Gemeente Zwolle
- Gemeente Zwolle
- Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)

Facebook - Like Zwolle in Beeld

We use cookies

Wij gebruiken cookies op onze web site. Sommigen zijn essentieel voor het correct functioneren van de site, terwijl anderen ons helpen om de site en gebruikerservaring te verbeteren (tracking cookies). U kan zelf kiezen of u deze cookies wil toestaan of niet. Let op dat als u onze cookies weigert mogelijk niet alle functies van de site beschikbaar zijn.